Trí tuệ nhân tạo (AI) là sự phát triển của các hệ thống máy tính có khả năng thực hiện các nhiệm vụ mà thường cần đến trí thông minh của con người. Các nhiệm vụ này bao gồm lý luận, học tập, giải quyết vấn đề, nhận thức, hiểu ngôn ngữ và đưa ra quyết định. AI có thể được phân thành hai loại chính:
- AI Hẹp (AI Yếu-Kém): Loại AI này được thiết kế để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể, chẳng hạn như nhận diện khuôn mặt, giọng nói hoặc hệ thống đề xuất. AI này hoạt động trong các điều kiện hạn chế và không thể thực hiện các nhiệm vụ ngoài khả năng đã được lập trình trước.
- AI Tổng Quát (AI Mạnh): Đây là một dạng AI lý thuyết có thể có trí thông minh giống như con người, có khả năng hiểu, học hỏi và áp dụng kiến thức vào nhiều nhiệm vụ khác nhau.
Lợi Ích của AI
- Hiệu Quả: AI có thể giúp giải quyết số lượng lớn dữ liệu nhanh chóng và chính xác, đưa quyết định và giải quyết vấn đề nhanh hơn.
- Tự Động Hóa: AI tự động hóa các nhiệm vụ phải lặp đi lặp lại, giúp giảm nguồn nhân lực cho các công việc phức tạp và sáng tạo hơn.
- Hoạt Động 24/7: Các hệ thống AI có thể hoạt động liên tục mà không cần nghỉ ngơi, tăng cường năng suất.
- Cá Nhân Hóa: AI có thể tùy chỉnh trải nghiệm và cá nhân hoá việc sử dụng, cải thiện sự hài lòng của khách hàng.
- Sáng Tạo: AI có thể hỗ trợ trong việc nghiên cứu và phát triển, đưa đến những khám phá và tiến bộ mới trong nhiều lĩnh vực.
Hạn Chế của AI
- Thất Nghiệp: Việc tự động hóa các nhiệm vụ của AI có thể dẫn đến giảm thiểu việc làm trong một số ngành, đặc biệt là những vai trò liên quan đến công việc lập lại nhiều lần hoặc những công việc thông thường.
- Thiên Kiến: Các hệ thống AI có thể tiếp tục hoặc thậm chí làm trầm trọng các thiên kiến nếu được huấn luyện và hấp thụ nhiều dữ liệu thiên kiến, dẫn đến những kết quả không công bằng và chính xác.
- Lo Ngại về Quyền Tiêng Tư: AI thường phụ thuộc vào lượng lớn dữ liệu, gây lo ngại về quyền riêng tư và an ninh dữ liệu.
- Phụ Thuộc: Sự phụ thuộc quá nhiều vào AI có thể dẫn đến việc giảm kỹ năng suy nghĩ, phản biện và giải quyết vấn đề cần đến trí óc của con người.
- Vấn Đề Đạo Đức: Việc sử dụng AI trong các lĩnh vực như giám sát, ứng dụng quân sự và ra quyết định ảnh hưởng vấn đề đạo đức và khó kiểm soát cũng như quy đổ trách nhiệm.
Cách Sử Dụng AI Để Nâng Cao Kiến Thức Tổng Quát
- Nền Tảng Học Tập Sử Dụng AI: Sử dụng phần mềm (software) các nền tảng giáo dục (educational platforms) điều khiển bởi AI như Duolingo, Khan Academy, hoặc Coursera, giúp cá nhân hóa cách học dựa trên tiến trình và sở thích của bạn.
- Công Cụ Nghiên Cứu Dựa Trên AI: Sử dụng các công cụ AI như công cụ tìm kiếm từ ngữ, định nghĩa, hiểu ngữ cảnh của câu hỏi để nhanh chóng truy cập thông tin.
- Sử Dụng AI Để Viết: Sử dụng các công cụ viết lách AI như Grammarly hoặc ChatGPT để cải thiện cách hành văn, làm rõ ý tưởng của bạn và đôi khi giúp bạn khám phá ý tưởng mới.
- Tổng Hợp Tin Tức Sử Dụng AI: Các ứng dụng tin tức AI như Flipboard hoặc Google News điều khiển có thể tổng hợp tin tức dựa trên sở thích của bạn, giúp bạn cập nhật thông tin về những chủ đề quan trọng đối với bạn.
- Dịch Thuật và Học Ngôn Ngữ: Các công cụ dịch thuật sử dụng AI như Google Translate hoặc ứng dụng học ngôn ngữ có thể giúp bạn học ngôn ngữ mới và hiểu nhiều ngôn ngữ khác.
Cách Nhận Biết và Tránh Các Vụ Lừa Đảo Liên Quan Đến AI
- Kiểm Tra Nguồn Gốc: Luôn xác minh tính cách hợp pháp của bất kỳ dịch vụ hoặc sản phẩm AI nào bằng cách kiểm sóat nguồn gốc. Tìm kiếm đánh giá, xếp hạng và uy tín của công ty hoặc nhà phát triển.
- Quá Tốt Để Tin Là Sự Thật: Hãy cẩn thận với các dịch vụ AI hứa hẹn kết quả không thể tin được hoặc bảo đảm. Các vụ lừa đảo thường lừa mọi người bằng những lời đề nghị có vẻ quá tốt và khó tin là có thật.
- Bảo Mật Dữ Liệu: Tránh các công cụ AI yêu cầu quá nhiều thông tin cá nhân mà không có giải thích rõ ràng về cách dữ liệu của bạn sẽ được sử dụng như thế nào. Các dịch vụ AI hợp pháp nên có chính sách bảo mật rõ ràng.
- Dịch Vụ Quảng Cáo Ưu Đãi: Hãy cẩn thận với email, tin nhắn hoặc quảng cáo cung cấp các dịch vụ AI, đặc biệt là những dịch vụ yêu cầu thanh toán trước. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng các chiến thuật này để lừa người khác chia sẻ thông tin tài chính.
- Đọc Kỹ Điều Khoản: Luôn đọc kỹ các điều khoản và điều kiện của các công cụ và dịch vụ AI. Một số vụ lừa đảo ẩn giấu các chi tiết quan trọng trong phần điều khoản, chẳng hạn như phí ẩn hoặc quyền truy cập dữ liệu của bạn.
- Nâng Cao Tầm Hiểu Biết: Luôn cập nhật thông tin về các vụ lừa đảo AI phổ biến bằng cách đọc tin tức và học hỏi từ kinh nghiệm của người khác. Kiến thức là cách phòng vệ tốt nhất để chống lại gian lận.
Bằng cách hiểu rõ về AI và sử dụng nó một cách khôn ngoan, bạn có thể nâng cao kiến thức của mình và bảo vệ bản thân khỏi những vụ lừa đảo.
-Nguyễn Bách Khoa-