Đối với những người bị cao huyết áp, một số loại thực phẩm có thể làm tình trạng này trở nên tồi tệ hơn khi tăng lượng muối, đường, chất béo không lành mạnh và các hợp chất khác ảnh hưởng xấu đến huyết áp. Các loại thực phẩm dưới đây được khuyên nên tránh dùng hoặc hạn chế:
1. Thức Ăn Nhà Hàng (Đặc Biệt Là Đồ Ăn Trung Hoa – Chinese Takeout)
- Hàm Lượng Nari (Sodium) Cao: Các món ăn mang về của Trung Hoa, như gà Tso, lo mein và cơm chiên, thường chứa hàm lượng nari (sodium)cao vì sử dụng nước tương, bột ngọt (MSG) và các loại gia vị khác. Hấp thụ nari (sodium)quá mức sẽ bị giữ nước trong người, tăng thể tích máu và từ đó tăng huyết áp.
- Đường và Chất Béo Không Lành Mạnh: Nhiều món ăn được làm ngọt và chiên, làm tăng lượng calo và chất béo không lành mạnh, dễ bị lên cân—một yếu tố nguy cơ của cao huyết áp.
2. Phô Mai
- Hàm Lượng Nari (Sodium) Cao: Phô mai, đặc biệt là các loại phô mai chế biến như American, feta, hoặc Parmesan, thường có hàm lượng nari (sodium)cao. Việc tiêu thụ thường xuyên có thể dẫn đến lượng nari (sodium)vượt quá mức bình thường, làm tăng cao huyết áp.
- Chất Béo Bão Hòa (Saturated Fats): Phô mai cũng chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể góp phần làm tăng mức cholesterol. Cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, làm hẹp các động mạch và tăng huyết áp.
3. Gia Vị
- Nari (sodium) Ẩn: Các gia vị như ketchup, nước tương, sốt salad và mù tạt thường chứa lượng nari (sodium)đáng kể. Ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể tích luỹ, khiến lượng nari (sodium)vượt quá mức bình thường.
- Đường: Một số loại gia vị, như sốt BBQ và ketchup, cũng chứa đường, có thể làm tăng cân và kháng insulin, cả hai đều là các yếu tố nguy cơ của cao huyết áp.
4. Đậu Hộp
- Hàm Lượng Nari (sodium) Cao: Đậu hộp thường được bảo quản bằng muối, làm cho chúng có nhiều nari (sodium)hơn so với đậu tươi hoặc khô. Điều này có thể làm tăng lượng nari (sodium) hàng ngày đáng kể nếu tiêu thụ thường xuyên.
- Giải Pháp: Chọn các loại đậu hộp có ít muối hoặc không thêm muối, hoặc rửa sạch đậu hộp để giảm lượng nari (sodium) .
5. Bánh Nướng
- Hàm Lượng Đường và Nari (sodium) Cao: Các loại bánh nướng như bánh quy, bánh ngọt, bánh muffin và bánh ngọt thường chứa nhiều đường và nari (sodium). Đường có thể làm tăng cân và kháng insulin, trong khi nari (sodium) có thể ảnh hưởng trực tiếp đến huyết áp.
- Chất Béo Không Lành Mạnh: Những loại thực phẩm này thường được làm từ bơ, mỡ hoặc các loại chất béo khác chứa nhiều chất béo bão hòa (saturated fats) và chất béo trans (trans fats), có thể làm tăng mức cholesterol và huyết áp.
6. Cam Thảo Đen (Black Licorice)
- Hàm Lượng Glycyrrhizin: Cam thảo đen chứa glycyrrhizin, một hợp chất có thể làm giảm mức kali (potassium) và tăng mức nari (sodium). Sự mất cân bằng này có thể dẫn đến huyết áp cao hơn và các vấn đề tim mạch nghiêm trọng hơn.
- Khuyến Cáo: Tiêu thụ lượng lớn cam thảo đen có thể nguy hiểm cho những người bị cao huyết áp, do đó nên tránh hoặc hạn chế.
7. Rượu
- Huyết Áp Tăng Đột Ngột: Ngay cả việc uống rượu ở mức độ vừa phải cũng có thể gây tăng huyết áp tạm thời. Theo thời gian, uống quá nhiều có thể làm huyết áp ở mức độ cao.
- Lên Cân: Thức uống có cồn có nhiều calo, làm lên cân, một yếu tố nguy cơ khác của cao huyết áp.
- Tương Tác Với Thuốc: Rượu cũng có thể gây cản trở với thuốc điều trị huyết áp, làm giảm hiệu quả của thuốc.
8. Bánh Mì Kẹp Thịt Tại Quầy Đồ Ăn Nhanh (Deli Sandwiches)
- Hàm Lượng Nari (sodium) Cao: Các loại thịt ở quầy đồ ăn nhanh như giăm bông, gà tây và xúc xích thường được ướp hoặc chế biến với lượng muối cao. Thêm vào đó, các loại đồ ăn kèm như dưa chua, ô liu và gia vị cũng làm tăng thêm hàm lượng nari (sodium).
- Chất Béo Không Lành Mạnh: Một số bánh mì kẹp thịt cũng chứa phô mai, sốt mayonnaise hoặc bơ, tăng thêm lượng chất béo bão hòa, điều này có thể làm tăng cholesterol và huyết áp.
Lời Khuyên Tổng Quát
- Hạn Chế Lượng Nari (sodium) : Lượng nari (sodium)cao là một yếu tố chung của nhiều loại thực phẩm này. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị không tiêu thụ quá 2.300 mg nari (sodium)mỗi ngày, với giới hạn lý tưởng là 1.500 mg cho những người bị cao huyết áp.
- Chọn Thực Phẩm Tươi Sống: Ưu tiên các thực phẩm tươi, nguyên chất như trái cây, rau, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt, tự nhiên ít nari (sodium)và giàu chất dinh dưỡng có lợi cho việc kiểm soát huyết áp.
- Đọc Nhãn Thực Phẩm: Khi mua thực phẩm đóng gói, luôn kiểm tra nhãn dinh dưỡng để biết hàm lượng nari (sodium)và các chất phụ gia không lành mạnh khác như đường và chất béo không lành mạnh.
Bằng cách tránh hoặc hạn chế các loại thực phẩm này, những người bị cao huyết áp có thể quản lý tình trạng của mình tốt hơn và giảm nguy cơ các biến chứng liên quan.
-Phan Trần Hương-
______
Dưới đây là một số nguồn tài liệu y tế và nghiên cứu đáng tin cậy hỗ trợ thông tin đã cung cấp ở trên:
- Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ (AHA)
- AHA cung cấp các hướng dẫn chi tiết về việc tiêu thụ nari (sodium) , cách ăn uống tốt cho tim mạch, và ảnh hưởng của các loại thực phẩm khác nhau đối với huyết áp. Họ khuyến cáo nên hạn chế lượng nari (sodium) tiêu thụ không quá 2.300 mg mỗi ngày, với giới hạn lý tưởng là 1.500 mg cho hầu hết người trưởng thành, đặc biệt là những người bị cao huyết áp.
- Nguồn: Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ
- Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Dịch Bệnh (CDC)
- CDC nhấn mạnh tầm quan trọng khi dùng ít nari (sodium) trong việc kiểm soát và ngăn ngừa cao huyết áp. Họ cũng thảo luận về vai trò của thực phẩm chế biến, bữa ăn tại nhà hàng, và các mặt hàng cụ thể như thực phẩm đóng hộp và gia vị trong việc góp phần vào lượng nari (sodium)quá mức.
- Nguồn: CDC – Nari (sodium) và Cao Huyết Áp
- Mayo Clinic
- Mayo Clinic cung cấp thông tin chi tiết về cách các loại thực phẩm cụ thể, chẳng hạn như thực phẩm đóng hộp, gia vị, bánh nướng và cam thảo đen, ảnh hưởng đến huyết áp. Họ cũng nêu bật các rủi ro liên quan đến việc tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng nari (sodium) và đường cao, cũng như rượu.
- Nguồn: Mayo Clinic – Cách Thức Ăn Uống Cho Cao Huyết Áp: Thực Phẩm Nên Tránh
- Trường Y Tế Công Cộng Harvard T.H. Chan
- Nguồn này giải thích cách các loại thực phẩm có hàm lượng nari (sodium), chất béo bão hòa, và đường bổ sung cao có thể góp phần làm tăng huyết áp. Harvard cũng thảo luận về tác động của việc tiêu thụ rượu và thực phẩm chế biến, bao gồm các bữa ăn tại nhà hàng và quầy bán thức ăn nhanh.
- Nguồn: Trường Y Tế Công Cộng Harvard T.H. Chan – Nguồn Dinh Dưỡng: Muối và Nari (sodium)
- Viện Y Tế Quốc Gia Hoa Kỳ (NIH)
- NIH cung cấp thông tin dựa trên nghiên cứu về tác động của nari (sodium) trong chế độ ăn uống, chất béo không lành mạnh và đường đối với huyết áp. Họ cũng đề cập đến cách các hợp chất nhất định, như những hợp chất có trong cam thảo đen, có thể ảnh hưởng xấu đến huyết áp.
- Nguồn: Viện Y Tế Quốc Gia Hoa Kỳ – Cách Ăn DASH Để Ngăn Ngừa Tăng Huyết Áp
Các nguồn tài liệu này cung cấp hướng dẫn và nghiên cứu dựa trên bằng chứng về tầm quan trọng của chế độ ăn uống trong việc quản lý cao huyết áp và đưa ra các khuyến nghị chi tiết về các loại thực phẩm cần tránh hoặc hạn chế.